Het zal sommigen misschien verwonderen, maar als u volgend jaar in juni ook zo'n lekkere aardbeien uit eigen tuin wil, dan wordt het nu (=juli-augustus) tijd om de nodige voorbereidingen te treffen!
Plantkundig
Aardbei behoort tot de familie van de Rosaceae, het geslacht "Fragaria" en de soort " x ananassa"
De soortnaam wijst er dus op dat onze zomeraardbei eigenlijk een kruising is van twee wilde, ingevoerde aardbeirassen.
De eerste wilde soort, Fragaria virginiana, werd bij ons in de 17de eeuw ingevoerd uit Noord-Amerika (vandaar ook de naam Fragaria americana). Later werd van uit Chili de grootvruchtige Fragaria chiloensis naar europa overgebracht. Door kruising van Fragaria virginiana met Fragaria chiloensis ontstond nog een belangrijke stamhouder, namelijk Fragaria x ananassa. Door deze aardbei opnieuw te kruisen met de ons aller bekende bosaardbei zijn er later dan ook de doordragende rassen ontstaanHet europese rassenassortiment is uit deze soort ontstaan Door kruising en verdedeling zijn verschillende rassen ontstaan. Van al deze rassen is het meest geteelde ras door de beroepstuinder het ras Elsanta (waarschijnlijk voor 90% of meer). Het is en blijft een ras dat grote aardbeien levert en een hoge productie. En indien je ervoor zorgt dat de aardbeiein voldoende kunnen rijpen aan de plant en voldoende zon kregen dan zijn ze zeker en vast ook wel smakelijk.
Enige nadeel van dit ras is de grote gevoeligheid voor wortelziekten, maar het dient gezegd indien je ervoor zorgt dat de aardbeien slechts één keer in de vijf à zes jaar tereugkeren op hetzelfde perceel, dan zijn er daarmee ook geen problemen.
Fruit of groente?
Alhoewel aardbeien dikwijls als fruit beschouwd wordt, passen wij de teelt van aardbeien beter in in onze groentetuin. Op die manier kunnen wij beter de noodzakelijke vruchtafwisseling voorzien.
Vruchtafwisseling
Voor de liefhebber kunnen wij streven naar een teelt waar wij twee jaar na elkaar van oogsten .
Het is tevens beter de helft van de aardbeien te vervangen en op die manier steeds éénjarige en tweejarige aardbeien te kunnen oogsten.
Bij de eerste oogst kunnen we namelijk grotere vruchten oogsten dan bij de tweede oogst. Bij de tweede oogst zijn de vruchten talrijker, maar kleiner. Wel moet ervoor gezorgd worden dat er na de eerste teelt een grondige opruimingsbeurt van het oude veld gebeurt. zie teeltzorgen na het eerste oogstjaar
Onze tuin zou dan in 1997 als volgt ingedeeld zijn (zie tabel)
plantdatum
oogstdatum
perceel 1 1999 voorteelt en aanplanting aardbei augustus
eerste oogst zal in 2000 zijn, tweede in 2001perceel 2 1998 eerste oogst aardbeien in 1999
tweede oogst aardbeien in 2000perceel 3 1997 eerste oogst aardbeiein in 1998
tweede oogst aardbeien in 1999De grondeisen
Een goed ontwaterde, ietwat lichtzure grond. Bekalking voorafgaand aan de teelt van aardbei is dan ook meestal niet nodig.
Aardbeien kunnen in de winter absoluut geen stilstaand water rond de wortels verdragen. Daarom kweken wij ook graag op licht verhoogde (20cm) bedden.Bemesting
Organische
De organische bemesting zoals stalmest of champost geven we aan de voorteelt of het najaar voordien.
We gebruiken bv 10kg/m2 stalmest of 4kg/m2 champostScheikundige
Een scheikundige bemesting voeren we uit minimaal 1maand voor het planten! Aardbeien zijn heel zoutgevoelig! Een te laat uitgevoerde scheikundige bemesting zal zeker wortelverbranding veroorzaken. We gebruiken een samengestelde meststof voor groenten. We strooien deze voor de grondbewerking zodat de meststof goed verdeeld is.
Het advies luidt : 80 eenheden stikstof, 80 eenheden fosfor en 200 eenheden Kalium.
We kunnen aan deze hoeveelheden voldoen door bijvoorbeeld 7 kg blauwe korrel (12-12-17+4MgO) per are, aangevuld met 2,5 kg patentkali. Of ook met 10 kg 8-8-12 eveneens aangevuld met 2,5 kg patentkali.
Gedroogde organische
Indien we door de voorteelt in het onmogelijke verkeren om één maand vooraf met scheikundige meststoffen te bemesten kunnen we ook gebruik maken van gedroogde organische meststoffen. Voorbeelden zijn DCM 7-8-9 of Osmo 6-7-8. We gebruiken hiervan 12 kg per are en we vullen aan met een potasmeststof onder organische vorm.
De elementen
Kalium of potas
Dit element wordt op lichte gronden nogal eens verwaarloosd! Op lichte gronden spoelt kalium namelijk heel gemakkelijk uit, wat op zwaardere gronden niet het geval is.
Toch is dit element het belangrijkste om bij onze plant stevige bladeren maar vooral stevige en goed rijpende en smakende vruchten te bekomen.Stikstof
In tegenstelling tot bij de kweek van onze prei of kolen moeten we bij aardbei spaarzaam omspringen met het gebruik van stikstof. Teveel stikstof veroorzaakt een overmatige bladgroei met kleinere vruchten die slecht rijpen als gevolg.
Grondbewerking
We voeren de diepe grondbewerking een viertal weken vooraf uit. Op die manier kan de grond bezakken en kunnen de gestrooide meststoffen gemakkelijk zich verspreiden zodat ze geen verbranding meer kunnen veroorzaken. Indien deze vroege grondbewerking niet kan, dan moeten we voor het planten de grond rollen.
Zwarte plastiek
Dit kan eveneens een antiworteldoek zijn, maar dat valt wel duurder uit.
De plastiek wordt gelegd op een moment dat de grond voldoende vochtig is. Indien de grond nog te droog is na de grondbewerking dan wachten we er nog mee. Het zou kunnen dat we moeten beregenen vooraleer we de plastiek gaan openleggen. We kopen plastiek met een breedte van 1,20m en een dikte van 0.03mm.Het is ideaal als we een licht verhoogd bed kunnen maken en daar de zwarte plastiek op aanbrengen. Zie verder voor de afstanden.
De voordelen van een plastiekbedekking zijn : snellere weggroei, geen onkruid, de grond blijft los, hogere produkties.Gietdarm
Het is ideaal als we samen met het plastiek een gietdarm kunnen aanbrengen. Indien we deze gietdarm kunnen aansluiten op de tuinslang kunnen we in het voorjaar zeer goed water geven.
Het planten
Plantafstand
We streven voor een aardbeiteelt in vollegrond, zonder plastiekoverkapping naar 3 à 4 planten per m2. Bij teelt in grote tunnels streven we naar 6 planten per m2.
We planten een dubbele rij op een plastiekstrook van 120 cm, waarvan een gedeelte ingegraven is. De dubbele rij aardbeien hebben een onderlinge afstand van 60cm. De afstand tussen de twee buitenste rijen van twee bedden is 90 cm. De afstand in de rij is 33cm.
Indien we voldoende ruimte hebben kunne we ook het éénrijig systeem toepassen. We planten hierbij op stroken plastiek van 70 cm . Daarbij planten we in de rij op slechts 25 cm en tussen de rijen op 90 cm.
Plantdatum
Een goede plantdatum ligt tussen 10 en 20 augustus. Het ras Gorella planten we liefst voor 15 augustus. Het ras Elsanta kunnen we uitstellen tot 20 augustus. De regel is : hoe groeikrachtiger het ras, hoe later we kunnen planten.
Te vroeg planten kan een te fel gewas geven in het voorjaar. Te laat planten geeft duidelijk minder bloemen in het voorjaar. (zie het artikel over de groeiperiodes bij aardbei.
Plantwijze
Het is heel belangrijk bij aardbeien dat het hart van de plant zich boven de grond bevindt! Zoniet is er een zeer slechte weggroei. We drukken de plant goed aan en gieten aan met water onmiddellijk na het planten.
We zorgen voor vers plantmateriaal en laten de wortels niet uitdrogen. Het planten gebeurt liefst bij bewolkt weer of ‘s avonds. De eerste dagen na het planten moeten de planten enkele keren per dag nat gemaakt worden, zeker bij warm en zonnig weer. Op die manier blijft het blad koel. Het afdekken met krantenpapier is ook een goede maatregel! Na een week zien we de eerste nieuwe, witte worteltjes verschijnen en daarna zien we ook de eerste hartblaadjes uitgroeien. Dan zijn onze aardbeien goed vertrokken.
Na het planten.
Direct na de hergroei kunnen we best aangieten met een fungicide tegen wortelziekten. Zeker als we het ras Elsanta kweken is dit aan te raden.
We maken een oplossing waarvan we 300cc per plant aangieten.
Links de plant die aangetast is door wortelziekten.
Begin september is ook een goede periode om ons gewas te behandelen (indien gewenst) tegen spint en witziekte, alsook tegen bladluizen en rupsen. Een goede behandeling in het najaar maakt bestrijding in het voorjaar overbodig. Uitlopers die in het najaar verschijnen worden onmiddellijk verwijdert.
spint bij aardbeien
echte meeldauw
de geknepen bladstand wijst op een beginnende aantasting van echte meeldauw
Overwintering
Zoals na de afgelopen winter zal blijken zijn aardbeien wel degelijk gevoelig voor vorst. Dit zal zich vooral uiten tijdens de bloei en vruchtvorming, waarbij waarschijnlijk veel planten zullen verwelken of op zijn minst achterblijven in groei. Snij maar eens een overwinterde plant middendoor : u merkt bruine vaatbundels! Daarom : bij strenge en aanhoudende vorst moeten aardbeien afgedekt worden, dan drogen ze minder snel uit door de vrieskou en worden de vaatbundels niet bruin
Voorjaar
Na de hergroei ruimen we oude en bruine bladeren op en gieten we voor een tweede maal aan met het hiervoor vermelde product. Bespuitingen zijn normalerwijze niet meer nodig, indien er in het najaar voldoende aandacht aan besteed is.
Water geven
Vanaf de bloei is het goed als we water kunnen geven. Dit gaat het gemakkelijkst als we een gietdarm geplaatst hebben. Water is er vooral nodig vanaf de bloei en tijdens de vruchtuit groei.
Bijbemesting
Samen met het water is het ideaal als we meststoffen meegeven. Neem daarvoor een Kaliumrijke, oplosbare meststof (bv12-12-24) en gebruik daarvan één gram meststof per liter water. Als u water geeft met de gietdarm , voorzie dan iets op de toevoerleiding, waarin u mest toffen kunt gieten.
Stro
Strobedekking brengen we aan tussen de planten en onder de vruchten van het einde van de bloei. Op die manier blijven onze vruchten proper en zullen ze ook niet verbranden op de zwarte plastiek. Het is belangrijk het stro niet te vroeg aan te brengen, anders is er meer gevaar op bevriezing van de bloemen door late nachtvorst. De grond kan namelijk geen warmte meer afgeven.
Vruchtrot
Als het tijdens de bloei heel veel regent is een groot probleem bij de aardbeien de Botrytis of Vruchtrot. De vruchtrot ontstaat tijdens de bloei, vandaar dat ook dan moet behandeld worden.
Indien slechte weersomstandigheden tijdens de bloei spuit dan één of twee maal met een Botrytismiddel.
vruchtrot bij aardbei kenmerkt zich door het typische grijze schimmelpluis.
Meer Info via plantaardig.com
Aardbei de teelt
Aardbei vervroegen van de teelt
Aardbei teeltzorgen na het eerste oogstjaar
Aardbei zelf plantjes opkweken
Aardbeien zaaien!
Aardbei groei en bloei verlate teelt Aardbei teelt, kwaliteit, gebruik recepten
Lees meer click Hier |